การออกกำลังกล้ามเนื้อต้นขา หรือ Quadriceps muscle exercise มีประโยชน์กับโรคข้อเข่าเสื่อมอย่างไร
เมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อน เรามีบทความเรื่องการรักษาข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีอนุรักษ์นิยม ซึ่งหนึ่งในนั้นก็จะมีการแนะนำให้ออกกำลังเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อต้นขา
กล้ามเนื้อต้นขา หรือ Quadriceps muscle เป็นกลุ่มกล้ามเนื้อขนาดใหญ่รวมกันสี่กล้ามเนื้อ อยู่ด้านหน้าของต้นขา กล้ามเนื้อกลุ่มนี้ถูกใช้ในการเหยียดขาตรง หรือยืดขา
ซึ่งการบริหารกล้ามเนื้อกลุ่มนี้เป็นสิ่งที่สำคัญมาก ๆ สำหรับผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม และมีการศึกษามากมายที่ช่วยยืนยันว่าสามารถช่วยลดอาการปวด และทำให้ผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
สำหรับวิธีในการออกกำลังกายนั้นมีหลายวิธี ซึ่งวิธีที่หมอจะมาแนะนำในวันนี้คือวิธีที่ง่าย สามารถทำได้แทบจะทุกที่ทุกเวลา โดยไม่ต้องมีอุปกรณ์เสริม ดังนี้
1) นั่งบนเก้าอี้ (แนะนำที่มีพนักพิง), หลังตั้งตรง
2) ค่อย ๆ เหยียดขาข้างที่จะบริหารขึ้นจนขนานพื้น, กระดกข้อเท้าขึ้น, เกร็งขาค้างไว้ 10-15 วินาที โดยระหว่างยกขา ไม่ควรใช้มือมาช่วยจับประคองต้นขานะครับ เพื่อให้ขาได้ออกกำลังเต็มที่
3) ค่อย ๆ วางขาลง
4) สลับไปยกขาอีกข้าง ตามวิธีเดิม
5) เพื่อให้เห็นผลชัดเจน แนะนำให้ยกขาบริหาร อย่างน้อยวันละ 100 ครั้งต่อข้าง
โดยสามารถกระจายเป็นเซ็ต เซ็ตละ 10-15 ครั้ง และบริหารซ้ำทุก 2 ชั่วโมง
การออกกำลังให้ได้ผล ต้องอาศัยความตั้งใจพยายาม และปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ
ถ้าคนไข้สามารถปฏิบัติได้ตามนี้แล้ว หมอรับรองว่าอาการปวดเข่าจะลดลง และสามารถเดินได้ดีขึ้นอย่างแน่นอนครับ